امکان تولید بتنی مقاوم تر از فولاد

عمل‌آوری بتن در سازه‌های بزرگ مناسب و در دیگر سازه‌های ساختمانی در کشور بسیار ضعیف است، زیرا در مجموع نحوه عمل‌آوری بتن در محل آزمایشگاه‌ها و یا ساخت بتن در محل ساختمان بسیار متفاوت است.

منوچهر امامقلی‌بابادی متخصص تکنولوژی بتن اظهار کرد: عمل‌آوری بتن ساختمان به معنای آب‌پاشی و پهن‌کردن گونی خیس روی بتن نیست بلکه به این معناست که آب و بتن هر دو در شرایط مساوی پرورش یافته تا به مقاومت تقریبا مساوی برسند. در واقع عمل‌آوری بتن یا curing به معنای مراقبت از بتن تا رسیدن به بلوغ و مقاومت نهایی است.
وی افزود: برای رسیدن بتن به مقاومت نهایی باید از سازه بتنی در برابر اشعه آفتاب و وزش باد، محافظت کرد؛ همچنین کنترل گرما و سرمای بتن در محیط، و استفاده از قالب فلزی نگهداری نمونه بتن دور از لرزش ناشی از حرکت ماشین‌آلات سنگین در دیگر اقدامات مورد نیاز در عمل‌آوری بتن است. او تصریح کرد: متاسفانه مساله مقاومت ملاک ارزشیابی سازه‌های بتنی از نظر مهندسین این حوزه به شمار می‌آید که این موضوع در عمل جایگاهی ندارد، زیرا وقتی سازه بتنی پر مقاومت در برابر حملات شیمیایی فرسوده و تخریب می‌شود.
عضو هیات علمی انستیتو مقاوم‌سازی لرزه‌ای کشور ادامه داد: عامل تسلط به تکنولوژی بتن از شروط اساسی طراحی بتن است؛ البته سازندگان بتن باید با شخصیت رفتاری و واکنش‌های همه مواد تشکیل‌دهنده بتن آشنایی داشته باشند. وی در پاسخ به این سوال که ایران در زمینه عمل‌آوری بتن چقدر با استانداردهای جهانی فاصله دارد؟ خاطرنشان کرد: استانداردهای جهانی در دسترس ما قرار دارند، اما این استانداردها بر گرفته از دانش است که به آن احاطه نداریم اما لازم است که بدانیم استانداردها در طراحی و تثبیت پایداری سازه‌ها به ما کمک اساسی نمی‌کند.
امامقلی‌بابادی با بیان این‌که در حال حاضر بتن در ساختمان‌هایی که در نقاط مختلف کشور ساخته و به‌کار گرفته می‌شود فاقد ارزش علمی است، افزود: بتن اصلی‌ترین ماده سختی است که می‌تواند پایداری سازه را به طور کامل تضمین کند البته لازم است که بتن بر اساس تکنولوژی‌های خود طراحی، ساخته و اجرا شود.
طراح بتن و آسفالت گوگردی در ایران با بیان این‌که میزان استفاده از بتن در سال 2007، 17 برابر فولاد در دنیا بوده است و گفت: این مساله اهمیت بتن را آشکار می‌کنند؛ به عنوان مثال در تاسیسات و بناهایی همچون سی و سه پل اصفهان، بند میزان شوشتر، کاروان‌سرای آلب‌ارسلان خراسان یا موزه آجر ایران مقبره کوروش، چغازنبیل، مسجد شیخ لطف‌الله و سلطانیه زنجان بتن به کار رفته است و ما شاهد هستیم که پس از گذشت چندین صد سال از عمرشان هنوز سالم بر جای مانده‌اند.
وی بیان کرد: برای بهتر شدن وضعیت ساخت بتن در ایران باید دانش رفتار همه اجزای تشکیل دهنده بتن و شخصیت رفتاری بتن تازه و سخت شده را یاد بگیریم؛ همچنین رعایت استانداردهای مرتبط با بتن، استفاده از وسایل و تجهیزات مدرن در ساخت و انتقال بتن رعایت اصول عمل‌آوری با موقعیت و شرایط قرارگیری سازه، هماهنگی بین تولیدکنندگان شن و ماسه کارخانه سیمان، مشاور طرح، سازمان نظام مهندسی، کار فرما و مجری‌های ساختمان‌ها که در اکثر نقاط کشور وجود ندارد از دیگر عوامل مورد نیاز برای بهتر شدن ساخت بتن است.
این متخصص تکنولوژی بتن با بیان این‌که ساروج یکی از مهمترین افزودنی‌های ساخت بتن در ایران و روم بوده است خاطرنشان کرد: سازه‌های ساخته شده ایران با این توجه به این پدیده علمی هنوز استوار و پا برجا مانده‌اند. استفاده از ساروج‌های مدرن همچون خاکستر برنج، خاکستر برگ نیشکر، خاکستر زغال‌سنگ و خاکستر لجن فاضلاب می‌تواند تضمینی برای پایداری سازه‌های بتنی باشد.